એક પણ શબ્દ ન મુખમાંથી સર્યો, હાય શરમ !
આંખ ઢાળી ને મને જામ ધર્યો, હાય શરમ !
રૂપનો લ્હેરતો સાગર ને નિચોવાતું દિલ,
પ્રેમમાં હું તો ન જીવ્યો કે મર્યો, હાય શરમ !
કોઈ કહેતું હતું ઘૂંઘટને ખસેડી હળવે;
નીચી નજરે મને બેચેન કર્યો, હાય શરમ !
ધ્રૂજતા હાથે ઉતાવળ આ કરી છે ભારે,
હાર કોનો હતો ને કોને વર્યો, હાય શરમ !
રૂપનો ચોર કહ્યો, સાંભળી ચૂપચાપ રહ્યો,
હું તો દિલ આપીને પણ ચોર ઠર્યો, હાય શરમ !
અંગુલિ સહેજ અડી – વીજળી જાણે કે પડી,
શો ફરેબ હતો એ ક્રોધ નર્યો, હાય શરમ !
એના પડછાયામાં જ્યાં મારો સર્યો પડછાયો,
હાથ છોડીને મને દૂર કર્યો, હાય શરમ !
– શેખાદમ આબુવાલા
શરમના અંચળા નીચે છુપાયેલી રસિકતાએ પ્રગટ થતી નાયિકાની પ્રણય માધુરીનો સૂક્ષ્મ અને પ્રગાઢ અનુભવ નાયકમુખે વ્યક્ત કરતી આ નમૂનેદાર ગઝલ છે. હાય શરમ ! જેવા સુંદર રદીફ અને ધર્યો, મર્યો, સર્યો, વર્યો જેવા યથાર્થ કાફિયાના ઉપયોગથી આ ગઝલ સાંગોપાંગ બળુકી થઈ છે. આ સફળ પ્રણયની ગઝલ છે. નાયકને પ્રિયતમા તેની સન્મુખ જે લજ્જા પ્રગટ કરે છે તે મૂંઝવે છે. પ્રણયની અભિવ્યક્તિમાં નાયકને નાયિકાની શરમ નડે છે છતાંય એ મીઠી મૂંઝવણને સ-રસ શબ્દો દ્વારા શેખાદમ આબુવાલાની જેમ બીજુ કોણ આમ અભિવ્યક્ત કરી શકે ?
મલક્તુ મન હતુ એનુ અને પલકો હતિ બોઝિલ્
સરક્તુ મન હતુ મારુ અને નિયત હતિ ગાફિલ્
અરે નિશા, અરે મિહિર્ તમોને શુ થયુ હાસિલ્
તમ્મનાઓ ના મોજા પર મને શાને કર્યો દાખિલ્
પ્રનય ના પુર મા ગાલિબ હવે હુ થૈ ગયો ફાઝિલ્
હવે હુ થૈ ગયો ફાઝિલ્!
શેખાદમ હેબની ખુબ સરસ રચના પ્રીયા ને પ્રથમ સ્પર્શ ની લાગણી સાથૅ ખચકાટ નૂ આબેહુબ વર્ણન કર્યુ
છલકાવે છે પ્રણય છે શરમ્
શરમાય છે શબ્દો છે શરમ્
સ્નેહ નિતરે છે નથી ભરમ્
સમજો શાનમા તો કોની શરમ્
કૌશિક ભણશાળી
Good one
Lata J Hirani
શેખાદમના શબ્દો – “હાય શરમ”માં વ્યક્ત થતી લજ્જા, પ્રિયાના સ્પર્શમાં સ્નેહનો આંચકો આપતી વિદ્યુલ્લતા આ ગઝલને જીવંત બનાવે છે! મેં તે પહેલી વાર વાંચી અને ઘણો હર્ષ અનુભવ્યો. આભાર!