વૈશાખમાં છો વરવો તો યે અષાઢમાં અણમૂલ !
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
હરિની હોય હથેળી એવી ભોંયમાં ગરવા ગુલ,
ડગલે ડગલે દેખીએ એવાં ગામડાં હળવાંફૂલ
ખોળલો મીઠો ખૂંદતાં છૈયાં ધિંગી ઉડાડે ધૂળ
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
નગર કેન્દ્ર સુરેન્દ્રનું શોભે કમળ શી તુજ કાય,
ગામગામોના પટો ને પંથો પાંખડી શા પથરાય,
લાલપીળાં ને લાલગુલાબી પચરંગી પટકૂળ
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
મારગ કેરે કાંઠડે એવી આવળ ઉભી હોય,
નીલમરંગી છાબમાં જાણે સોનલગુચ્છ શોય,
કામણગારા કેરડા સંગે શોભતી બાવળશૂળ
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
ઝુંડે ઝુંડે તરબાવળા ઝૂલે, બોરડિયું બહુમૂલ,
સરસડાનાં શીશ ઉંચેરાં, અરણીફૂલ અમૂલ
રંગ રે વતન ! રતન મારા ! વ્હાલ તારાં અણમૂલ
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
અંગમાં તારા રંગ કેસૂડાના વનમાં જાણે વન,
ખાખરાપાંદે ખૂંદતું કૂદે મોહી મારુ મન !
માટીએ તારી હું ય માટી થઈ કોળતો તારું કુળ
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
વૈશાખમાં છો વરવો તો યે અષાઢમાં અણમૂલ !
ઝૂલ, ઝાલાવાડ ! ઝૂલ…
– મીનપિયાસી.
સૌરાષ્ટ્રનાં વિવિધ વિસ્તારોને પ્રાદેશિક વિશિષ્ટતા અને રાજ્યસંસ્થાઓના અસ્તિત્વ વખતનાં અનેરા નામો મળ્યા છે, ગોહિલવાડ હોય કે સોરઠ, હાલાર હોય કે હાલના સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાનું નામ ઝાલાવાડ હોય, આ પંથકના વાસીઓ એ વિશેષ નામથી ઓળખાતા અને જ્યાં જાય ત્યાં દેશ પરદેશ સુધી એ પંથકની મહેક નામમાં સાચવીને લઈ જતાં. કવિ શ્રી મીનપિયાસીનું પ્રસ્તુત ગીત પણ ઝાલાવાડની લોકવંદના સમું જ છે. વતન અને તેની ધરતી પ્રત્યેનું વહાલ આ ગીતમાં વહાવ્યું છે. માતૃભૂમી પ્રત્યેનો ગર્વ અને ગૌરવ અહીં અભિવ્યક્ત થાય છે. ઝાલાવાડની ધરતીને કુદરતે આપેલી કુરૂપતાઓ પણ કવિને મન તો મોહિત કરી દે તેવી સુંદરતા જ છે. અને તે જ આ સુંદર ગીતની સાર્થકતા પણ છે.
બિલિપત્ર
સગવડ છે એટલી કે ગમે ત્યાં હસી શકો,
અગવડ છે એટલી કે ગમે ત્યાં રડાય ના !
– મરીઝ
મને ગર્વ છે કે હુ ઝલવાઙી છુ અને આનંદ પણ
ક્યા બાત કહી, પ્રવીણભાઈ…
ઝાલાવાડ હોય કે હોય ઉત્તરદક્ષિણ ગુજરાત;
ભૂમિ સાથે સંકળાવું એ સોનાની સાંકળભાત
મને ગર્વ છે કે હુ ઝલવાઙી છુ……….