સાહિત્યપ્રકાર મુજબ સંગ્રહ... : અનુદીત


લોકસેવા જ ઇશ્વરસેવા – શંકરભાઈ ત્રિ. પટેલ 4

સ્વામી રામતીર્થ જાપાનનો પ્રવાસ કરતા હતા ત્યારે સ્ટીમરમાં તેમને અમેરિકાના એક વૃધ્ધ પ્રોફેસર સાથે ઓણખાણ થઇ. તે પ્રોફસર અગિયાર ભાષાનો અભ્યાસ કરતો હતો. તો પણ તે બારમી ભાષાનો અભ્યાસ કરી રહ્યા હતાં. તે ઉપરથી સ્વામી રામતીર્થે તેને પૂછ્યું ;’તમે આટલી બધી ભાષાઓ તો જાણો છો. હવે આટલી ઉંમરે નવી ભાષા શીખવાની કડાકૂટ શા માટે કરો છો?’ પ્રોફેસરે કહ્યું ‘હું ભૂસ્તરવિદ્યાનો પ્રોફેસર છું. અને એ વિદ્યાનો એક અદભૂત ગ્રંથ રશિયન ભાષામાં છે. એટલે એ ભાષા શીખીને હું એ ગ્રંથનું આધારભૂત ભાષાંતર કરવાની ઇચ્છા રાખું છું.’ સ્વામી રામતીર્થે કહ્યું ‘હવે તમે મૃત્યુને દ્વારે આવી પહોંચ્યા છો. હવે શીખીને શું કરશો? ઇશ્વરનું ભજન કરો.’ પ્રોફેસરે કહ્યું ‘લોકસેવા એ જ ઇશ્વરસેવા છે.’ આ મુશ્કેલ કર્તવ્ય બજાવતાં હું નરકે જાઉં તો પણ ભલે. મને તેની પરવા નથી. મારા દેશબાંધવોને જો સુખ થતું હોય અને મારે હજાર વાર નરકવાસ ભોગવવો પડે તોપણ મને હરકત નથી. આ જન્મમાં લોકસેવા કરવાનો લાભ લેવાનો હક્ક હું છોડનાર નથી.’ જે દેશમાં આવા પ્રોફેસરો શિક્ષણ આપતા હોય તે દેશ ઉન્નત થાય એમાં શું આશ્ચર્ય? – શંકરભાઈ ત્રિ. પટેલ


કારગીલ – પરવેઝ મુશર્રફનો દ્રષ્ટીકોણ 4

પાકિસ્તાનના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ પરવેઝ મુશર્રફની આત્મકથા કે કથની ઈન ધ લાઈન ઓફ ફાયર મારા હાથમાં આવી. આમ તો તેને વાંચવાની ઈચ્છા ઓછી હતી પણ જેણે મને એ પુસ્તક આપ્યું તેણે મને કારગીલ વિશેના પ્રકરણને વાંચી જવા સૂચવ્યું. માણસ પોતાની ભૂલ કે ખંધાઈને કેવા કેવા ઓથા અને અંચળા હેઠળ છુપાવી શકે છે તે જોવા પણ આ પ્રકરણ વાંચી ગયો. પોતાના અસત્યને અને ખોરી દાનતને તેમણે શબ્દોમાં કેમ મઠારી છે તે દર્શાવવા આનું અક્ષરશઃ ભાષાંતર કર્યું છે. આતંકવાદીઓ કે ત્રાસવાદીઓ કે ઘૂસણખોરોને તે આઝાદીના લડવૈયાઓ કહે છે….અને છડેચોક સ્વિકારે છે કે તેમને પાકિસ્તાન સેનાએ મદદ કરી….અને છતાંય હજી આ લખવા જેટલી હિંમત તેમનામાં છે…..આ ભાષાંતરનો ઉદ્દેશ્ય એક જ છે, એ સમજવું કે આપણા સૈનિકો ફક્ત પાકિસ્તાની સૈનિકોજ નહીં પણ કહેવાતા નાગરીક ધૂસણખોરો સામે પણ લડે છે, એ પણ એવી જગ્યાઓ પર જ્યાં બે ઘડી ઉભું રહેવું એ આપણા માટે વિચારવાની વસ્તુ છે.  ——> કારગીલ સમસ્યાને સમજવા એ કહેવુ જરૂરી છે કે કારગીલ એક વખતમાં થયેલી તકલીફ ન હતી. પણ એ આવા ઘણા ફેરફારો અને તેના જવાબમાં થયેલ ફેરફારો હતા જે ભારત અને પાકિસ્તાન પહોચી પણ ન શકાય તેવા, બરફથી ઢંકાયેલ વિસ્તારોમાં રાજકીય ચાલોથી રમતા હતા. ભારત એવા વિસ્તારો કબજે કરી લેતું જેમાં અમારી હાજરી ખૂબ પાતળી રહેતી, અને અમે પણ એમજ કરતાં. આ રીતે તેમણે સિયાચીન કબ્જે કર્યું હતું. અને આ જ રીતે કાશ્મીરની આઝાદી માટે લડતાં મુજાહીદ્દીન કારગીલની એ ઉંચાઈએ પહોચ્યા હતા જે ભારતીય સેનાએ ઠંડીની મોસમને લઈને ખાલી કરી હતી. ઓક્ટોબર ૧૯૯૮માં ભારતે દાવો કર્યો કે તેણે બે પાકિસ્તાની હુમલાઓ સિયાચીન વિસ્તારમાં પાછા વાળ્યા, ઓક્ટોબર ૧૬ અને ૧૮. મારો સ્ટાફ […]


ચોર અને રાજા – રાજસ્થાની બાળકથા

જૂના જમાનામાં કોઈ એક રાજ્યમાં એક ચોર હતો. તે ખૂબ ચતુર અને હોંશીયાર હતો. લોકો કહેતા કે તે કોઈની આંખોમાંથી આંજણ ચોરીને જતો રહે તોય ખબર ન પડવા દે. એકવાર તે ચોરે વિચાર્યું કે જો તે રાજધાનીમાં જઈને કોઈક મોટી ચોરી ન કરે તો રાજ્યના મોટા ચોરો વચ્ચે તેની ધાક નહીં જામે… આમ વિચારી તે રાજધાનીમાં પહોંચ્યો. આખાય નગરમાં આંટો માર્યા પછી તેણે રાજાને જ લૂંટવાનું નક્કી કર્યું. પણ મહેલની આસપાસ ખૂબ ચોકીપહેરો હતો. રાજાના મહેલ પર ખૂબ  મોટું ઘડીયાળ હતું. ચોરે થોડાક ખીલા ભેગા કર્યા અને એક અંધારા ખૂણાંમાં જતો લપાતો છુપાતો પહોંચ્યો. બાર વાગ્યાના ટકોરા પડ્યા કે ચોરે એક એક ટકોરા સાથે મહેલની દિવાલોમાં ખીલા ઠોકવા માંડ્યા, એક એક ટકોરા સાથે તેણે એક એક ખીલો ઠોક્યો અને બાર ખીલા નખાઈ રહ્યા ત્યાં તે ખીલાઓ પર ચડી મહેલમાં પહોંચી ગયો. તેણે ખજાનામાંથી ઘણા હીરા ચોરી લીધા. બીજે દિવસે જ્યારે રાજાને તેના મંત્રીઓએ આ ચોરીની ખબર આપી ત્યારે તે અચંભામાં પડી ગયો. આટલા ચોકી પહેરા છતાંય આવું કેમ થયું? રાજાએ સિપાહીઓની સંખ્યા બમણી કરી દીધી, થોડાક સૈનિકોને તેણે ખાસ આ ચોરને પકડવાનું કામ આપ્યું અને તેણે શહેરમાં ચોરને પકડાવનાર માટે ઈનામ જાહેર કર્યું. જ્યારે આ બધી વાતો દરબારમાં ચાલી રહી હતી ત્યારે ચોર ત્યાં એક નાગરીકના વેશમાં ઉભો હતો. તેણે બધી વાતો સાંભળી, જે સૈનિકોને આ ચોરને પકડવાનું કામ અપાયું હતું તે બધાયના ઘરે તે સાધુના વેશમાં ગયો અને તેમની પત્નિઓને સમજાવ્યું કે આજે રાત્રે તેમના પતિઓ જ્યારે ચોરને પકડવા જાય પછી કોઈ દરવાજા ન ખોલે, કોઈ આવે અને તેમના પતિના અવાજમાં દરવાજો ખોલવા કહે તો અગાશી કે છજ્જામાંથી સળગતા […]


અનોખી પ્રામાણિકતા – શંકરભાઈ ત્રિ. પટેલ 5

એડિનબેરોમાં સેન્ડીનામનો એક ગરીબ છોકરો રહેતો હતો. તે દીવાસળીની પેટીઓ વેચી જીવન નિર્વાહ કરતો હતો. એક વખત તેણે એક ગૃહસ્થને એક દીવાસળીની પેટી વેચાતી આપી. તે ગૃહસ્થ પાસે પરચૂરણ નહોતું. તેથી પેલા છોકરાને એક શિલીંગ આપ્યો. સેન્ડી તે શિલીંગ વટાવવા ગયો. પેલા ગૃહસ્થે ઘણી વાર રાહ જોઈ પણ તે પાછો આવ્યો નહીં. એટલે કંટાળીને તે ગૃહસ્થ પોતાને ઘરે ગયા. સાંજે તે છોકરા સેન્ડીનો નાનો ભાઈ રૂબી તે ગૃહસ્થનું ઘર શોધતો શોધતો આવી પહોંચ્યો. તે ગૃહસ્થને તેણે પૂછ્યું, “સાહેબ, મારા ભાઈ સેન્ડી પાસેથી આપે એક દીવાસળીની એક પેટી ખરીદ કરી હતી અને એક શિલીંગ આપ્યો હતો પણ એ શિલીંગ વટાવવા જતા તેને એક ઘોડાએ લાત મારી, એના બંને પગ ભાંગી ગયા છે. અને તે બચે તેમ નથી, વળી અકસ્માતને લીધે તેણે બધા પૈસા પણ ગુમાવ્યા છે, હું આપને માત્ર ચાર પેન્સ આપી શકું એમ છું તો મહેરબાની કરી સ્વિકારી લો. બાકીની રકમ પણ હું જલ્દી આપી દઈશ.” પેલા ગૃહસ્થને તેની પાસેથી કાંઈ પણ લીધું નહીં, તેમને સેન્ડીની દયા આવી, તેથી તે તરતજ પેલા છોકરા સાથે તેને જોવા ગયા, તે એક ખૂણામાં છોડીયાના ઢગલા પર પડ્યો છેલ્લા શ્વાસ લઈ રહ્યો હતો અને બબડતો હતો, “રૂબી, તારી સંભાળ કોણ રાખશે?…” પેલા ગૃહસ્થે તેને દિલાસો આપ્યો અને રૂબીની સંભાળ લેવાનું વચન આપ્યું. પેલા છોકરાને શાંતિ થઈ અને તે થોડીક વારમાં મરણ પામ્યો. જખમી થઈ મરણ પામનારા આ નાનકડા ગરીબ છોકરામાંય ઇશ્વરે કેવી પ્રામાણિકતા મૂકી હતી?


હજારો ઝળહળતા સૂર્યો – ખાલિદ હુસૈની 4

“A Thousand Splendid Suns by Khalid Hosseini” મેં વાંચી હતી ઘણા સમય પહેલા અને હમણાં ફરીથી વાંચી, મને તે ઘણી ગમી છે…….મને લાગે છે કે આ અફઘાનિસ્તાનની સામાન્ય જિંદગીનું ખૂબ જ સાહજીક અને વિસ્તૃત નિરૂપણ છે, પણ તે આ આખા વાંચનના બેકગ્રાઉન્ડમાં છે, પુસ્તક વાંચવુ પૈસા અને સમય વસૂલ છે. આ આખી વાર્તાની સાંકળની કડીઓ ખૂબજ સરસ રીતે ગોઠવેલી છે અને એ કડી ક્યાંય તૂટતી નથી કે તમે વાર્તાના પ્રવાહમાં કડીને ભૂલી જતા નથી. વાર્તાના મુખ્ય પ્રવાહને લીધે તદન સાહજીકતાથી આપણી સમક્ષ આવે છે તાલિબાન અને તેમનો ત્રાસ, અહીં તાલીબાન પહેલાનું, તે દરમ્યાનનું અને તે પછીનું જીવન ખૂબ સુંદર રીતે વર્ણન કરેલુ છે,  મજા પડી, તેનો કદાચ ગુજરાતી અનુવાદ થયો છે પણ મારા ધ્યાનમાં તે પુસ્તક આવ્યું નથી. પુસ્તકના કેટલાક અંશોનો આ અનુવાદ મેં કર્યો છે તમને પુસ્તકની માહિતિ આપવા…..આશા છે આપને ગમશે… (આ પુસ્તક વિશે ઓરીજીનલ પોસ્ટ મેં લખી હતી મારા અંગ્રેજી બ્લોગ પર @ ૭ ડીસેમ્બર ૨૦૦૭. A Thousand Splendid suns ****   **** હવે કોણ શું બોલી રહ્યું છે તે વિશે મરીયમને જરાય પરવા નહોતી, તેણે તો ફક્ત જલીલની સામે તાક્યા કર્યું, જાણે કે તે હમણા કહેશે કે આમાંથી કાંઈ સત્ય નથી, “તું કાંઈ આખી જિંદગી અહીં ના જીવી શકે” “શું તારે પોતાનો પરિવાર જોઈતો નથી? “હા, એક ઘર, પોતાના બાળકો…” “તારે આગળ વધવું જ રહ્યું” “સાચી વાત છે કે તારે કોઈ નજીકના, કોઈ તાજીકને જ પરણવું જોઈએ પણ રશીદ તંદુરસ્ત છે, અને તારામાં તેને રસ છે, તેની પાસે કામ છે અને પોતાનું ઘર છે, અને આ જ છે જેની જરૂર છે, કે જે ખરેખર અગત્યનું છે. અને કાબુલ સુંદર અને […]


જ્યારે મેં પ્રભુ પાસે માંગ્યું – સ્વામી વિવેકાનંદ 16

જ્યારે મેં પ્રભુ પાસે શક્તિ માંગી તેણે મને સામનો કરવા મુશ્કેલીઓ આપી જ્યારે મેં પ્રભુ પાસે ચતુરાઈ અને બુધ્ધિ માંગી તેણે મને જીવનના અજીબોગરીબ કોયડા ઉકેલવા આપ્યા જ્યારે મેં પ્રભુ પાસે ખુશીઓ માંગી તેણે મને અન્ય દુઃખી લોકો બતાવ્યા પ્રભુ પાસે જ્યારે મેં અઢળક સંપત્તિ માંગી તેણે મને સખત મહેનત કરવાના રસ્તા બતાવ્યા પ્રભુ પાસે જ્યારે મેં આશિર્વાદ માંગ્યા તેણે મને મહેનત કરી તકો મેળવતા શીખવ્યું પ્રભુ પાસે મેં મનની શાંતિ માંગી તેણે મને મુસીબતમાં આવેલાની મદદ કરતા શીખવ્યું. પ્રભુ એ મને જે જોઈતું હતું એ કાંઈ ન આપ્યું તેણે મને એ બધુંય આપ્યું જેની મને જરૂર હતી. – સ્વામી વિવેકાનંદ


અંત નો આરંભ – હેમ્બર્ગ ૧૯૪૩

ક્યારેક શનિવારની મોડી રાત્રે કે રવિવારે સવારે મિસિ મને ઉઠાડતી. તે ઉપરના માળ પરથી બૂમો પાડતી  “તને સંભળાતુ નથી? જલ્દી કેમ ઉભો થતો નથી?” હું માંડ માંડ સુતો હોઉં….ફક્ત જ્યારે હવા ની દિશા તમારી તરફ હોય તો તમે દૂરના ગામડાઓ પર થયેલા હુમલાના લીધે વાગતા સાયરન સાંભળી શકો., પણ આ સિવાય, ઘણા સમયથી અમે આવા સાયરન વાગે તો ય પથારીમાં પડ્યા રહેવા ટેવાઈ ગયા હતા, અને ત્યાં સુધી ઉભા ન થતા જ્યાં સુધી એન્ટી એરક્રાફ્ટ ફાયર સૂચવે કે ખરેખર આપણા પર હુમલો થયો છે. આ આદતે હજારોનો ભોગ લીધો હશે… હું આવો ચીડાયેલો જવાબ જ આપવાનો હતો અને પડખું ફરવા જ જતો હતો કે જ્યારે મેં આવો અવાજ સાંભળ્યો, હું પથારી માં થી ઉભો થઈ ગયો, કહો કે કૂદી પડ્યો અને ખુલ્લા પગે દોડ્યો. જો કે આ સંજોગોમાં ફસાયેલા બધાને ખબર હતી કે ન ઉપર, ન નીચે, આનાથી બચવાનો કોઈ રસ્તો નથી….હું તેનો તાગ લેવા મથી રહ્યો. ઉતર પશ્વિમમાં એલ્બ ગામની બંને તરફના પહાડો શાંત ઉભા હતા, આકાશમાં પાતળી પ્રકાશ રેખા એક ગયેલા દિવસની ઝાંખી કરાવતી હતી, પહાડો પણ જાણે કે શ્વાસ રોકીને ઉભા હતા. બહુ દૂર નહીં એવી એક સર્ચલાઈટ હવામાં પ્રકાશના શેરડા રેલાવી રહી હતી, હુકમો છૂટ્યા અને સર્ચલાઈટ પૃથ્વી છોડીને આકાશમાં ભમવા લાગી, ક્યારેક તેના પ્રકાશનો શેરડો આવી જ કોઈક બીજા પ્રકાશને મળતો અને આકાશમાં સરસ ભૌમિતિક આકૃતિઓ રચાતી, અને વિખેરાઈ જતી. જાણે કે સ્વર્ગ અને પૃથ્વી વચ્ચેનો અવકાશ તેમનો પ્રકાશ ગળી જતો હોય તેમ તે સાવ અન્યમનસ્ક પણે ફર્યા કરતી, અજાણ્યા અંધારા ને ઉલેચતી એક સર્ચલાઈટ. વાતાવરણ એવું ભારે થઈ ગયું કે આવામાં જાણે કે કોઈ શ્વાસ […]


મારે જીવન ત્યજી દેવુ હતું, પરંતુ….. 10

આજે મેં બધુંય છોડી દેવાનું નક્કી કર્યું… મેં મારી નોકરી છોડી, સંબંધો છોડ્યા જવાબદારી છોડી, આધ્યાત્મિકતા છોડી… કારણ કે હું જીવન છોડી દેવા માંગતો હતો… હું જંગલ તરફ ચાલ્યો, પ્રભુ સાથે છેલ્લી વાત કરવા “પ્રભુ”, મેં કહ્યું, “શું તમે મને એક કારણ આપી શકો જીવન ન છોડવા માટે?” “આસપાસ નજર કર” પ્રભુ બોલ્યા, “શું તને ઘાસ અને વાંસ દેખાય છે?” “હા” મેં કહ્યું, “મેં તે બંનેને જમીનમાં રોપ્યા તેમની ખૂબ કાળજી લીધી બધુંય યોગ્ય પ્રમાણમાં આપ્યું યોગ્ય પાણી યોગ્ય સૂર્યપ્રકાશ અને યોગ્ય વાતાવરણ ઘાસ તરત ઉગી ગયું અને જમીનને તેની લીલી સુંદર ચાદર ઓઢાડી દીધી પણ વાંસમાં થી કાંઈ ન ઉગ્યું, તો ય મેં તેને ન છોડ્યું બીજા વર્ષે ઘાસ ખૂબ ફેલાયું અને હજીય વાંસમાં કાંઈ ન ઉગ્યું, તોય મેં તેને ન છોડ્યું ત્રીજા વર્ષે ઘાસ અનેકગણું વધી ગયું અને વાંસમાં હજીય કાંઈ ન ઉગ્યું તો પણ હજીય મેં તેને ન છોડ્યું ચોથા વર્ષે પણ એમ જ થયું અને પાંચમાં વર્ષે એક નાનકડું કુંપણ ફૂટ્યું, ઘાસની સરખામણીમાં તે કાંઈ ન હતુ પણ ફક્ત છ મહીના પછી વાંસ સો ફીટ લાંબુ હતુ તેણે તેના મૂળ મજબૂત કરવામાં પાંચ વર્ષ નાખ્યા અને એ ઉંડા મૂળના પ્રતાપે તે આજે આટલુ ઉંચુ ઉગી શક્યું મેં મારી કોઈ પણ રચનાને એવી અઘરી કસોટી નથી આપી જેમાંથી તે પાર ન ઉતરી શકે તને ખબર છે, તારા કપરા સમયમાં જ્યારે તને લાગ્યું કે તારા જીવનનો કોઈ અર્થ નથી હકીકતમાં તું તારા મૂળ પ્રસારી રહ્યો હતો? મેં વાંસ ને ન છોડ્યુ, હું તને પણ નહીં છોડું… બસ પોતાની જાતને કોઈ સાથે સરખાવવી નહીં ઘાસને જે કાર્ય માં મહીનો લાગે છે […]


તારૂ ના માં બાળક હોઉં – રવિન્દ્રનાથ ટાગોર

તારૂ ના માં ! બાળક હોઉં હોવુ પોપટ પંખી; ઉડી જાઉં ક્યાંક કદાપિ મનમાં એવુ ઝંખી સાચે સાચુ કહી દેજે, કાંઈ રાખીશ ના સંતાડી; “પીટ્યું પોપટડુ” કરી અમને પૂરત પીંજરે માડી? જા માં ! ત્યારે જા ની તું, ઉતાર અમને ખોળેથી તું લાડ અમને ના કરતી તું, તારે ખોળે જા નહીં રમીએ તારે હાથે જા નહીં જમીએ તારા ઘરમાં જા નહીં રહીશું ! વનવગડામાં ભાગી જઈશું ! રવિન્દ્રનાથ ઠાકુર (અનુવાદ : જુગતરામ દવે)


એલીયન્સનું અભિવાદન – ગુજરાતીમાં 5

વોયેજર સ્પેશક્રાફ્ટ વોયેજર ૧ અને ૨ એવી જગ્યાઓએ આજે શોધખોળ કરી રહ્યા છે જ્યાં આજ સુધી પૃથ્વી થી કાંઈ પહોંચ્યુ નથી. ૧૯૭૭માં તેમના પ્રક્ષેપણ પછીથી આજ સુધી સતત તે માહિતિનો ભંડાર મોકલી રહ્યા છે. વોયેજર સ્પેશક્રાફ્ટનું મૂળભૂત મિશન હતું ગુરૂ અને શનિના ગ્રહો વિષે માહિતિ એકઠી કરવાનું. આ કાર્ય પૂરૂ કરીને તેઓ હજી પણ સતત આગળ વધી રહ્યા છે. હવે તેમનું મિશન પૃથ્વી અને સૂર્ય થી સૌથી વધુ દૂર આપણી આકાશગંગાના છેડે આવેલા યુરેનસ અને નેપ્ચ્યુન તરફ જઈ ત્યાં શોધખોળ કરવાનું છે. આપણા સૂર્યના રાજની બહારની તરફ શોધખોળ કરવી એ પણ તેના મિશનનો એક ભાગ છે. આ મિશન વિશે વધુ જાણવા નાસા જેટ પ્રપલ્શન લેબોરેટરીની આ સાઈટ પર જાઓ. અવકાશમાં તેમની યાત્રા દરમ્યાન જો કોઈ પણ જીવંન સાથે તેમનો સંપર્ક થાય તો તેમનું સ્વાગત અને અભિવાદન કરવા માટે આ વોયેજર મિશન સાથે ગોલ્ડન રેકોર્ડ મોકલાઈ. ૧૨ ઈંચની ગોલ્ડ પ્લેટેડ કોપર ડીસ્ક બનાવવામાં આવી જેની અંદર પૃથ્વીના જીવનની વિવિધતા અને સંસ્કૃતિ બતાવવા માટે કેટલાક અવાજો અને ચિત્રો પસંદ કરવામાં આવ્યા. નાસા દ્વારા પસંદગી પામેલ આ મીડીયામાં હતા ૧૧૫ ચિત્રો અને વિવિધ અવાજો, બાળકના હસવાનો, વરસાદ પડવાનો, પ્રાણીઓના અવાજો વગેરે … આ સાથે હતા વિશ્વની પંચાવન ભાષાઓમાં સ્વાગત સંદેશ. આમાં એક ભાષા હતી ગુજરાતી. આ ગુજરાતી માં રેકોર્ડ કરેલ સંદેશ અહીં સાંભળો. ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૮ માં વોયેજર સૂર્ય થી ૧૦૫.૩ એસ્ટ્રોનોમીકલ યુનિટ દૂર હતુ. જ્યારે વોયેજર ૨ સૂર્ય થી ૮૫ એસ્ટ્રોનોમીકલ યુનિટ દૂર હતું. હજી પણ તેઓ આપણી સૂર્યમાળાને છોડીને જઈ રહ્યા છે. કહો કે ભાગી રહ્યા છે. આશા રાખીએ કે કોઈ બીજા ગ્રહનું જીવન ગુજરાતી ભાષા સમજે અને સામે પૂછે “કેમ છો મિત્ર?”


મધર ટેરેસા – મિશનરીઝ ઓફ ચેરીટી 2

ગ્રીનવુડ બાયોગ્રાફીઝ …..એ હેઠળ પ્રસ્તુત થયેલી અનેક બાયોગ્રાફી પૈકી અચાનક નેટ પરથી મારા હાથમાં મધર ટેરેસાની બાયોગ્રાફી આવી. મેગ ગ્રીન દ્વારા લખાયેલી મધર ટેરેસા – અ બાયોગ્રાફી, ૨૬ ઓગસ્ટ ૧૯૧૦ ના રોજ જન્મેલ એન્ક્સેશ ગોન્ક્સા બોજાક્સીહુ (મધર નું બાળપણનું નામ)ની મધર ટેરેસા બનવાની યાત્રા બતાવી છે. વાંચવાની ખૂબ જ મજા પડી. તેના થોડાક અંશો અહીં ભાષાંતરીત કરી મૂકી રહ્યો છું. ——–> ઈ.સ. ૧૯૫૩ માં મધરહાઊસમાં સ્થાનાંતરીત થવાથી મિશનરીઝ ઓફ ચેરીટીને તેમના કાર્યો કરવા માટેની કાયમી જગ્યા મળી. નવા ઘરમાં ફક્ત નવા આવવા વાળા લોકો માટે વધારે જગ્યા જ ન હતી, તેમાં મોટો ભોજનકક્ષ પણ હતો. મધર ટેરેસા પાસે ઘણાનવા લોકો મિશનરીઝ ઓફ ચેરીટી માં જોડાવા માટે રોજ આવતા. તેમના નવા અને ખૂબ મોટી જગ્યા વાળા ઘર છતાં, મધર ટેરેસા એ વાતની ખાત્રી રાખતા કે તેમની પોતાની સગવડો વધી ન જાય અને તેમના જીવનનો આકાર અને પ્રભાવ અત્યંત ગરીબી થી ઘેરાયેલ રહે. તેઓ ઘણી વાર ખૂબ જ નમ્રતા પૂર્વક પરંતુ ખૂબજ મક્કમતાથી કોઈ પણ એવા સામાન કે વસ્તુઓ લેવાની ના પાડી દેતા, જે તેમને વધારે પડતા આરામદાયક કે બીનજરૂરી લાગતા. તેમણે એક વખત કહ્યું હતું ‘આપણી અત્યંત ગરીબી એ જ આપણા માટે બચાવનું હથીયાર છે.” તેમણે પછી સમજાવ્યુ હતું કે મિશનરીઝ ઓફ ચેરીટી ને તેઓ બીજા ધાર્મિક સંસ્થાનો ની જેમ અને તેમણે ભૂતકાળમાં જેવા કાર્યો કર્યા તેવા કામ કરવા માટે બનાવવા ન માંગતા હતા, એવા સંસ્થાનો જે બનાવવામાં આવ્યા હતા ગરીબોની સેવા માટે પણ અંતમાં તે પૈસાદાર લોકોની સેવા તથા તેમની પોતાની જ ખ્યાતિમાં રચ્યા પચ્યા રહેતા. તેઓ કહેતા કે “જે લોકો પાસે ખાવા પીવા ઓઢવા માટે કાંઈ નથી તેવા લોકોની સેવા […]


એક ચપટી પ્રેમ 9

આ વાર્તા વાંચી અને બહુ ગમી પણ તેના લેખક વિષે માહિતી નથી. …રોમા એક નાની છોકરી હતી. તેને જમવાનુ બનાવવાનો ખૂબ શોખ હતો. જ્યારે પણ માં જમવાનુ બનાવતી તે ધીરેથી જઈને જોઈ લેતી કે મમ્મીના હાથનુ જમવાનુ એટલુ સ્વાદિષ્ટ હોય છે કે પિતાજી આંગળી ચાટતા રહી જાય છે. જે મહેમાન આવે તે પણ મમ્મીના રસોઈના વખાણ કરે છે. રોમા જોતી હતી કે મમ્મીની પાસે એક ડબ્બો છે. દરેક વખતે જ્યારે મમ્મી જમવાનુ બનાવે છે તો ડબ્બામાંથી કશુંક કાઢીને જરૂર નાખતી હતી. રોમાને લાગ્યુ કે જરૂર આ ડબ્બામાં જરૂર એવુ કશુ છે જેને રસોઈમાં મેળવવાથી રસોઈનો સ્વાદ બમણો થઈ જાય છે. માં તે ડબ્બાને ખૂબ સંભાળીને રાખતી હતી. રોમાએ પોતાની મમ્મીને એવુ કહેતા પણ સાંભળ્યુ હતુ કે આ ડબ્બો તેમને તેમની મમ્મી પાસેથી મળ્યો હતો. એક દિવસ રોમાની મમ્મી બીમાર પડી ગઈ. રોમાએ હિંમત કરીને કહ્યુ કે કોઈ વાંધો નહી હવે મમ્મી આરામ કરશે અને જમવાનુ પોતે બનાવશે. જ્યારે રોમા કિચનમાં રસોઈ બનાવવા પહોંચી તો જમવાની બધી તૈયારી કર્યા પછી તેને યાદ આવ્યુ કે માંની દરેક ડિશ એટલે સ્વાદિષ્ટ બનતી હતી કે તે ઉપર મૂકેલા ડબ્બામાંથી રોજ કશુ ને કશુ નાખતી હતી. રોમાએ એક ટેબલ પર સ્ટૂલ મૂકીને અભરાઈ પર મુકેલો ડબ્બો ઉતારી લીધો. તેણે સ્ટીલનો એ નાનકડો ડબ્બો ખોલીને જોયુ તો ડબ્બામાં કશુ જ નહોતુ. બસ, જુના કાગળની એક નાનકડી ચિઠ્ઠી મૂકી હતી. રોમાએ તે ચિઠ્ઠી ખોલીને જોયુ તો તેમાં લખ્યુ હતુ કે – બેટા તુ જે પણ બનાવે, તેમાં એક ચપટી પ્રેમ જરૂર નાખજે જેથી તારી બનાવેલી વસ્તુ બીજાને ગમે. રોમાને વાત સમજતા વાર ન લાગી. ….કેટલી સારી વાત છે ને કે અમારા દરેક કામમાં થોડો […]


પથ્થર કે જીગર વાલોં – બશીરબદ્ર

પથ્થર કે જીગર વાલોં, ગમ મેં વો રવાની હૈ, ખુદ રાહ બના લેગા, બહતા હુઆ પાની હૈ, ફૂલોં મેં ગઝલ રખના, યે રાત કી રાની હૈ, ઈસમેં તેરી ઝુલ્ફોં કી બે રબ્ત કહાની હૈ, ઈક ઝહન-એ-પરીશા મેં વો ફૂલ સા ચહરા હૈ, પથ્થર કી હિફાઝતમેં શીશે કી જવાની હૈ, ક્યોં ચાંદની રાતોં મેં દરીયા પે નહાતે હો.. સોયે હુવે પાની મેં ક્યા આગ લગાની હૈ, ઈસ હૌસલા એ દિલ પર હમને ભી કફન પહના, હસ કર કોઈ પૂછેગા ક્યા જાન ગવાની હૈ. રોનેકા અસર દિલ પર રહ રહ કર બદલતા હૈ, આંસુ કભી શીશા હૈ, આંસુ કભી પાની હૈ. યે શબનમી લહઝા હૈ, આહિસ્તા ગઝલ પઢના, તિતલી કી કહાની હૈ, ફૂલોં કી જુબાની હૈ. – બશીરબદ્ર બશીરબદ્ર નું નામ તત્કાલીન ઉર્દુ ગઝલના રચયિતાઓમાં બહુ માનથી લેવાય છે. તેમની રચનાઓ સીધી સટાક મર્મપ્રહાર કરવામાટે જાણીતી છે. સરળ ઉર્દુ ભાષામાં રચેલી તેમની ગઝલો ખૂબ લોકપ્રિય થઈ હતી. તેમની આવી જ એક રચના અહીં મૂકી છે. – જીગ્નેશ અધ્યારૂ ( photo : બશીરબદ્ર પ્રવીણકુમાર અશ્ક, અને નિદા ફાઝલી ( ડાબે થી ) )* Corrected = Thanks to jayesh upadhyay’s comment *=કુણાલ, ભૂલ હતી…..ધ્યાન દોરવા બદલ આભાર….સુધારી લીધી છે. વેબસાઈટ સૂચવવા બદલ ખૂબ આભાર… ———————————————— શું તમે આ પોસ્ટ વાંચી હતી?  ……. અર્વાચીન ત્રિકાળ સંધ્યા – પરમ પૂજ્ય પાંડુરંગ શાસ્ત્રી


બિથોવન અને એની મૂનલાઈટ સિમ્ફની

વેનીસના ઓપેરા હાઊસ માં બિથોવન નો ઓપેરા હતો વેનિસ શહેરમાં તેનો જોરશોરથી પ્રસાર થયો હતો અને તેના શો ની બધી ટીકીટ ખૂબ મોંઘી હોવા છતાં વેચાઈ ગઈ હતી. બિથોવન અને તેમના મિત્ર ઓપેરા ના આગલા દિવસની સાંજે વેનિસ શહેરની ગલીઓ માંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા. તેઓ ફરવા નીકળ્યા હતા. ગલીઓમાંથી ચાલતા ચાલતા અચાનક તેમને એક ઝૂંપડામાંથી સંગીતનો મધુર ધ્વનિ સંભળાયો. બિથોવન તો જાણે સંગીત માટે જ સર્જાયેલા હતા. તેમના પગ આપમેળે તે ઝૂપડા તરફ ઉપડ્યા. ત્યાં જઈને તેમણે જોયું તો એક છોકરો ઝૂંપડામાં બેઠેલો હતો અને તેની બહેન વાજીંત્ર વગાડતી હતી. તેના સુરો ખરેખર ખૂબ સુંદર હતા. છોકરાએ બિધોવનને જોઈને પૂછ્યું કે તે કોણ છે. પેલી છોકરીની એકાગ્રતા તૂટી અને તેનું સંગીત બંધ થયું. બિથોવન બોલ્યા કે અમે સંગીત પ્રેમી છીએ અને તમારૂ સુંદર સંગીત સાંભળીને આ તરફ આવી ચડ્યા છીએ. તેણે આસપાસ નજર કરી તો ગરીબી ચારે તરફ પ્રસરેલી હતી. બંને ભાઈ બહેન ના કપડા અસ્ત વ્યસ્ત હતા, ફાટેલા તૂટેલા અને ચિંથરેહાલ હતા. અને સૌથી આશ્ચર્યની વાત તો એ કે પેલી છોકરી અંધ હતી. બિથોવને તેમને કહ્યું કે તમે મને હજી સંગીત નો સ્વાદ લેવા દો. પેલી છોકરીએ વગાડ્યું અને તેણે બેઠા બેઠા સાંભળ્યા કર્યું. થોડી વાર પછી તેણે પેલી છોકરીના હાથમાં થી વાજીંત્ર લઈ લીધું અને વગાડવાનું શરૂ કર્યું. થોડીક જ વારમાં પેલી છોકરી તેને ઓળખી ગઈ, ખુશીના માર્યા તે ઊછળી પડી.”તમે બિથોવન છો ને?” તેણે પૂછ્યું. તેનો ભાઈ પણ બિથોવન ને જોઈ ખુશ થઈ ગયો.”તમારા ઓપેરા માં આવવા માટે મારી બહેન ખૂબ જીદ કરતી હતી પણ એ એક ટીકીટ અમારી જીવનભરની કમાઈ થી ય ક્યાંય વધારે છે…”તેણે મજબૂરી ભર્યા સ્વરે કહ્યું. બિથોવન કહે “હવે હું અહીં છું ને……આજે અહીં જ તમને […]


વિલિયમ્સ બહેનો અને ટેનીસ

વિલિયમ્સ બહેનો કેમ ટેનીસ માં સફળ છે? ટેનીસ મારી ફેવરીટ ગેમ છે, ક્રિકેટ અને બાસ્કેટ બોલ ને બાદ કરતા ટેનીસ જોવુ જોવુ ખૂબ ગમે છે. માર્ટીના હિંગિસ, સ્ટેફી ગ્રાફ અને નવરાતીલોવા મારી ફેવરીટ પ્લેયર હતી. પણ ટેનીસ જગતમાં સામ્રાજ્ય તો વિલિયમ્સ બહેનો, સેરેના અને વીનસ વિલિયમ્સનું જ ચાલે છે. એક એક્સપર્ટે કહ્યુ હતુ કે આ બંને બહેનો તેમના સમયની બીજી કોઈ પણ ખેલાડી કરતા મજબૂત, ઝડપી અને ચપળ છે. પણ આ બધા પાછળ સૌથી મોટો હાથ તેમના પિતા નો છે જેના વગર આ બધું શક્ય ન હોત. રિચર્ડ અને ઓરાસીન વિલિયમ્સ પરણ્યા ત્યારે રિચર્ડે તેની પત્ની ને કહ્યું કે તેને પાંચ પુત્રી જોઈએ છે. તેણે ૧૯૭૮માં એક ખેલાડીને ટેનીસ માં ૨૦,૦૦૦ ડોલર જીતતા જોઈ અને તેણે નક્કી કર્યુ કે તેની પુત્રીઓ ટેનીસ ખેલાડી બનશે. પણ તેની ત્રણ પુત્રીઓ આમાં જરાય રસ ન લેતી. ૧૯૮૦માં જન્મ થયો વીનસ નો અને ૧૯૮૧ માં સેરેના નો, હવે તેમને પાંચ પુત્રીઓ હતી અને ટેનીસ રમાડવા માટે બે ઓપ્શન્સ. રીચાર્ડ વિલિયમ્સ પૈસાદાર માણસ ન હતો. તેને તેની શાળા માં થી સોળ વર્ષેની વયે નીકળી જવુ પડ્યુ હતુ. તેની પત્ની સાથે તેણે કોમ્પટન, કેલીફોર્નીયા માં રહેવાનું શરૂ કર્યુ. આ વિસ્તાર પરિવાર સાથે રહેવા માટે જરાય લાયક ન હતો આ એક જોખમી પગલુ હતું, પણ ટેનીસ કોર્ટ ખરેખર આવા વિસ્તારોમાં જ હતા. રિચાર્ડ પોતે પહેલા ટેનીસ રમતા શીખ્યો, અને પછી તેની પુત્રીઓ જ્યારે ચાર વર્ષની થઈ ત્યારે તેમને પણ ટેનીસ રમાડવાનું શરૂ કર્યુ. બંને છોકરીઓ ટેનીસ રમવામાં સારી હતી, વીનસ ન્યુયોર્ક ટાઈમ્સના ફ્રન્ટ પેજ પર દસ વર્ષની ઉંમરે આવી. તે સાઉથ કેલીફોર્નિયામાં બાર વર્ષની નીચેના ખેલાડીઓમાં નંબર એક ખેલાડી બની ગઈ […]


અને એ જ સાચો રસ્તો છે…સેલિન ડીયોન – ભાષાંતર જીગ્નેશ અધ્યારૂ 7

આ પહેલા એક અંગ્રેજી ગીત, એવરીથીંગ આઈ ડુ, આઈ ડુ ઈટ ફોર યુ નો ભાવાનુવાદ  હું જે કાઈ પણ કરૂં છું એ તારા માટે અહીં પોસ્ટ કર્યો હતો…..આજે પ્રસ્તુત છે મને ખૂબ જ ગમતુ એક અન્ય ગીત જેને ગાયું છે સેલિન ડીયોને….ટાઈટેનીક ના માય હાર્ટ વીલ ગો ઓન થી મશહૂર થયેલી આ ગાયિકાનો અવાજ તો સુંદર છે જ પણ તેના દરેક ગીતના ભાવ પણ એટલા જ સરસ છે….અને એ મારી ફેવરીટ ગાયિકા છે…..અનુવાદ કેવો લાગ્યો જરૂર કહેશો… ****** અને એ જ સાચો રસ્તો છે… (click above title link to listen to the original song) હું તમારૂ મન વાંચી શકું છું અને હું તમારી વાત જાણું છું, તમે કેવા સંજોગો માં થી પસાર થઈ રહ્યા છો એ મને ખબર છે… આ ઉંચુ કપરૂં ચઢાણ છે, તમારા માટે મને દુઃખ થાય છે, આ (સંજોગો) માં થી તમારે પસાર થવુ પડશે… પણ તમે હારતા નહીં, કારણ કે આ (પ્રેમ ની લડાઈ) માં તમે જીતી શકો છો જ્યારે (તમારે) કાંઈક મેળવવુ હોય તો કોઈ આસાન રસ્તો નથી હોતો, જ્યારે તમે આગળ વધવા તૈયાર હોવ, પણ હૈયુ તમારૂ શંકાશીલ હોય, ત્યારે તમારો વિશ્વાસ છોડતા નહીં ( કારણ કે ) પ્રેમ તેની પાસે જ આવે છે જે તેનામાં વિશ્વાસ કરે છે અને બસ આ જ સાચો રસ્તો છે…. જ્યારે તમે મને એક સામાન્ય ઉતર માટે પ્રશ્ન કરો છો ત્યારે મને ખબર નથી કે શું કહેવુ પણ (એ) જોઈ શકાય છે કે જો તમે (પ્રયત્ન ને) વળગી રહો તો તમને જરૂરથી રસ્તો મળશે તમે હારતા નહીં, કારણ કે આ (પ્રેમ ની લડાઈ )માં તમે જીતી શકો છો જ્યારે જીવન કોઈ પણ ભવિષ્ય વગર […]


થોડીક કામની વાતો – The Vedik Teachings

[slideshow id=2305843009230009407&w=426&h=320] ઉપદેશ આપવો બહુ સહેલી વાત છે….પણ કોઈ પણ સારી વાત ને કોઈકના ગળે ઉતારવી એ ખૂબ અઘરી વાત છે……આજે થોડીક કામની વાતો….કદાચ ઉપદેશ લાગે તો ક્ષમા કરશો પણ આ સત્ય સનાતન છે…..આપણા વેદો અને ઉપનિષદો પણ આ જ કહે છે….અને આ સઘળા વિશ્વનો સાર છે.  – જીગ્નેશ અધ્યારૂ


હું જે કાઈ પણ કરૂં છું એ તારા માટે – બ્રાયન એડમ્સ 5

મારી આંખો માં જુઓ….તમે જોશો કે તમે મારા માટે શું છો…તમારા હ્રદયમાં, તમારી આત્મા માં શોધો…. જ્યારે હું તમને ત્યાં મળીશ ત્યારે તમારે વધારે શોધવાની જરૂર નહીં પડે આ પ્રયત્ન કરવા જેવો નથી એમ ના કહેતા….અને તમારા માટે મરવા જેવુ નથી એમ પણ ના કહેતા…. તમને ખબર છે કે સત્ય એ છે કે….હું જે કાંઈ પણ કરૂં છું એ તમારા માટે જ કરૂં છું મારા હૈયામાં જુઓ….તમને ત્યાં કાંઈ નહીં મળે જે છુપાવ્યુ હોય…. હું જેવો છું એવો મને સ્વિકારો….મારા જીવનને સ્વિકારો….હું બધું જ સમર્પણ કરી દઈશ….બધુ ત્યાગી દઈશ આ વાત પર ઝઘડવુ યોગ્ય નથી એમ મને ના કહેતા, મને આનાથી વધારે કાંઈ નથી જોઈતુ…. કારણકે મને ખબર છે કે સત્ય એ છે કે….હું જે કાંઈ પણ કરૂં છું એ તમારા માટે જ કરૂં છું તમારા પ્રેમ જેવો કોઈ પ્રેમ નથી અને તમારાથી વધારે કોઈ મને પ્રેમ આપી શકે તેમ નથી. જ્યાં સુધી તમે મારી સાથે નથી ત્યાં સુધી હું ક્યાંયનો નથી. બધો સમય, દરેક રસ્તે (તમારો સાથ જોઈએ છે…) આ પ્રયત્ન કરવા જેવો નથી એમ ના કહેતા….અને મારે તમારાથી વધારે કાંઈ જોઈતુ નથી…. હું તમારા માટે ઝઘડો કરીશ, જુઠુ ય બોલીશ, તમારા માટે બધી સીમાઓ પાર કરી જઈશ…..હા હું તમારા માટે મૃત્યુ પણ સ્વિકારી લઈશ (કારણકે મને ખબર છે) ……હું જે કાઈ પણ કરૂં છું એ તારા માટે જ કરૂં છું.. . શબ્દો વાંચીને કાંઈ ખ્યાલ આવે છે?…..હા જો આ શબ્દો તમને જાણીતા લાગતા હોય તો આ છે બ્રાયન એડમ્સ નું Everything I Do , I do it for you ગીતનો મેં કરેલો ગુજરાતી ભાવાનુવાદ….ટાઈટેનીક નું માય હાર્ટ વિલ ગો […]


અસીમ પ્રેમ, અસીમ ગુસ્સો – જીગ્નેશ અધ્યારૂ 11

એક અંગ્રેજી વાર્તા વાંચી હતી એનો ગુજરાતી અનુવાદ કર્યો છે. આ બતાવે છે કે પ્રેમ અને ગુસ્સાને કોઈ સીમા નથી હોતી અને જો એ કાબૂ ન રાખી શકો તો એ જીવનભરનો પસ્તાવો થઈ જાય છે. ***** એક માણસને પ્રમોશન મળ્યુ અને પગાર વધવાથી તેણે નવી કાર લીધી….થોડાક દિવસ પછી તે કાર સાફ કરી રહ્યો હતો કે તેના નાના દિકરાએ પથ્થર લઈ ને નવી નક્કોર કાર ના પાછળના ભાગે ઘસવાનું શરૂ કરી દીધું… આ જોઈ ગુસ્સે થયેલા તેના પિતા એ બાળકનો હાથ પકડીને તેને જોર જોર થી મારવાનું શરૂ કરી દીધું, અને ગુસ્સામાં તેને ખ્યાલ જ ના રહ્યો કે તેણે બાળકની આંગળીઓ તોડી નાખી છે. હોસ્પીટલમાં બાળકે પિતાને પૂછ્યું ” પિતાજી મારી આંગળીઓ પાછી ક્યારે ઉગશે? ” પિતાને ખૂબ પસ્તાવો થયો, તે ત્યાં ના રહી શક્યો એટલે તે પાછો આવ્યો અને કાર ને બધી બાજુ થી લાતો મારવા લાગ્યો, અને જ્યારે પાછળ ની તરફ ગયો તો ત્યાં બાળકે લખ્યું હતુ ” ડેડી, આઈ લવ યુ …” – જીગ્નેશ અધ્યારૂ


ચુપકે ચુપકે રાત દિન – હસરત મોહાની 10

જે મિત્રો ગુલામ અલી ની ગઝલો ના શોખીન છે તેમના માટે આજે એક સરસ સરપ્રાઈઝ છે. અત્રે પોસ્ટ કરી રહ્યો છું શાયર મૌલાના ફઝલ ઉલ હસન હસરત મોહાની એ રચેલી સદાબહાર ગઝલ ચુપકે ચુપકે રાત દિન….આપણે ઘણી વાર તેનું મારી મચેડીને રીમીક્ષ કરેલ રૂપ સાંભળીએ છીએ. આ ગઝલ અહીં મૂકી રહ્યો છું પુસ્તક “માસ્ટરપીસીસ ઓફ ઉર્દુ ગઝલ ફ્રોમ ૧૭ સેન્ચ્યુરી ટુ ૨૦ સેન્ચ્યુરી” માં થી. ગુલામ અલીના સ્વરમાં તમે આને ક્યારેક સાંભળી હશે, તો નિકાહ ચલચિત્રમાં પણ તે મૂકવામાં આવી હતી. અહીં એક પ્રેમી તેની પ્રેમીકા જ્યારે તેની સાથે હતી ત્યારની અત્યંત નાની અને સામાન્ય લાગતી વાતોને કેવુ અદમ્ય મહત્વ આપીને તેના પ્રેમને સમજાવે છે ! કોઈ મોટા ફિલોસોફીકલ લેક્ચર નહીં, કોઈ ભારે ઉપદેશ નહીં, બસ ફક્ત નજાકત અને પ્રેમ… ગુલામ અલીએ ગાયેલા ગીતમાં ૯ શેર છે પણ ઓરીજીનલ ગઝલ માં ૧૬ શેર છે….અને બધા અહીં મૂકી રહ્યો છું. ચુપકે ચુપકે રાત દિન આંસુ બહાના યાદ હૈ હમકો અબ તક આશિકી કા વો ઝમાના યાદ હૈ વાં હઝારોં ઈજ્તિરાબ, યા સદ હઝારો ઈશ્તિયાક વો તુજ સે પહલે પહલ દિલ કા લગાના યાદ હૈ તુજસે મિલતે હી કુછ બેબાક હોજાના મેરા ઓર તેરા દાંતો મેં વો ઉંગલી દબાના યાદ હૈ ખીચ લેના વો મેરા પરદે કા કોના દફ્તન ઔર દુપટ્ટે સે તેરા વો મુંહ છીપાના યાદ હૈ જાન કર હોના તુજે વો કસદ એ પા બોશી મેરા ઔર તેરા ઠુકરા કે સર, વો મુસ્કુરાના યાદ હૈ તુજકો જબ તનહા કભી પાના તો અઝ રાહ -એ-લિહાઝ હાલ-એ-દિલ બાતોં હી બાતોંમેં જતાના યાદ હૈ જબ સિવા મેરે તુમ્હારા કોઈ દીવાના ન થા સચ […]


જીવનની વાસ્તવિક્તા – જીગ્નેશ અધ્યારૂ 5

{ એક વાર્તા અંગ્રેજી માં વાંચી….આમ તો અનુવાદ છે પણ આ અનુવાદ ફક્ત એક અનુવાદ ન રહેતા મનની વાત થઈ ગઈ છે… }   એક રાજાને ચાર રાણીઓ હતી. રાજા તેની ચોથી રાણીને સૌથી વધારે પ્રેમ કરતો. તે રાણી માટે રાજા જાત જાતના વસ્ત્રો અને અલંકારો મંગાવતો, તેના બધા શોખ રાજા પૂરા કરતો અને તેને સૌથી ઊતમ વસ્તુઓ તે આપતો, તેનું સૌથી વધારે ધ્યાન રાખતો.   ત્રીજી રાણી પર રાજાને બહુ વિશ્વાસ નહોતો. રાજા જો કે તેને પણ સદા ખુશ રાખતો, તેને આજુ બાજુના રાજ્યો વિષે માહિતિ આપતો, અને સદા તેને તંદુરસ્ત રહેવા માટે બધી સગવડ કરી આપી હતી. જો કે તેને મનમાં એમ થતુ કે આ રાણી એક દીવસ તેને છોડી ને જ જવાની છે. તે તેની બીજી પત્ની ને પણ પ્રેમ કરતો. તે રાજા માટે સદા વિશ્વાસુ, મિત્ર અને સહ્રદયી હતી. તે રાજાનું ઘણું ધ્યાન રાખતી. ઘણી વાર રાજા તેને અપમાનિત કરતો, અવગણતો પણ તે સદા રાજાની સાથે હતી. તે રાજા ને મુશ્કેલી ના સમયમાં સદા સાથ આપતી. રાજા ની પહેલી પત્ની ખૂબ સરળ અને સુંદર હતી. તેણે રાજાને તેની કીર્તી અને પ્રસિધ્ધી અપાવી હતી. રાજાના શાસનમાં તે અસંખ્યવાર તેને મદદરૂપ થતી. રાજા તેને જરાય પ્રેમ ન કરતો, કે કહો તે છે જ નહીં તેમ જ વર્તતો…પણ આ રાણી તેની સાથે ને સાથે જ રહેતી.   એકવાર રાજા ખૂબ જ બીમાર પડ્યો. તેને ખબર પડી ગઈ હતી કે તેનો અંતિમ સમય નજીક છે. તેને થયું કે લાવ બધી રાણીઓને બોલાવી પૂછી જોઊં કે કોને મારી કેટલી ચિંતા છે… તેણે તેની ચોથી રાણીને બોલાવી, પાસે બેસાડી અને તેને પૂછ્યું […]


આજની શોલે…I.T. Sholey 7

ગબ્બરસિંહ કાલીયા અને અન્ય બે ડાકુઓને રામગઢના નાના નાના ડેવેલોપરોનું સોફ્ટવેર લૂંટવા મોકલે છે. ત્રણેય જણા રામગઢ ના ચોકમાં જઈને બૂમો પાડે છે… “અરે ઓ રામગઢ ના વાસીઓ, તમારૂ સોફ્ટવેર અમને આપી દો, નહીં તો આખા રામગઢની સિસ્ટમ ગબ્બર ત્યાં બેઠા બેઠા હેક કરી નાખશે…” ઠાકુર : કાલીયા, જા જઈને ગબ્બરને કહી દે કે રામગઢના પ્રોફેશનલ્સ હવેથી ગબ્બરને અને તેના ડમી ડેવેલોપરો ને કોઈ સોફ્ટવેર સપ્લાય નહીં કરે કાલીયા : વિચારી લો ઠાકુર, જો ગબ્બરને ખબર પડી કે તેના ડેવેલોપરોને રામગઢ માં થી સોફ્ટવેર નથી મળ્યા, તો સારૂ નહીં થાય કાલીયા : કોણ રોકશે અમને?? ઠાકુર : હું અને મારા માણસો ત્રણેય ડાકુ જોર જોર થી હસે છે….”ઠાકુર કોલ સેન્ટર વાળાની ફોજ બનાવી છે….” ઠાકુર : કાલીયા, મોંઢુ ઊઠાવીને જો, ડીબગર્સ તારી સિસ્ટમ પર લોગીન કરી રહ્યા છે… કાલીયા માથુ ઊંચુ કરીને જુએ છે, સામે ટાંકી પર વીરૂ એનું નવુ લેપટોપ લઈને પાવર બીલ્ડર શરૂ કરે છે અને બીજી બાજુ જય એન્ટીવાઈરસ ચલાવી રહ્યો છે. વીરૂ : જા ગબ્બરને જઈને કહી દે કે એની સીસ્ટમ અમે હેક કરી લીધી છે અને આટલુ બોલતા એ સ્ટાઈલ થી ગબ્બરની સિસ્ટમ હેક કરવા એન્ટર પર ક્લિક કરે છે. ગબ્બરના અડ્ડા પર ગબ્બર : કેટલા પ્રોગ્રામર હતા? કાલીયા : બે સરકાર ગબ્બર : હં….એ બે હતા..આને તમે ત્રણ, તો પણ એ મારી સિસ્ટમ હેક કરી ગયા? શું વિચારીને તમે પાછા આવ્યા હતા? કે સરદાર ખુશ થશે ? એપ્રાઈઝલ આપશે…નવુ એસાઈનમેન્ટ અને ઈન્ક્રીમેન્ટ મળશે એમ? અહીં થી પચાસ પચાસ કોસ દૂરી પર જ્યારે કોઈ બાળક એની સિસ્ટમ પર લોગિન કરે છે તો એની મા એને કહે છે, કે બેટા લોગ […]


ડિસ્કવરી ઓફ ઇંડિયા – જવાહરલાલ નહેરૂ

पूरब ने तूफान के आगे सिर झुका लिया सब्र और गहरी लापरवाही के साथ, उसने फौजों को सिर के ऊपर से गुजर जाने दिया और फिर वह विचार में डूब गया આવું કવિએ કહ્યું છે અને તેની પંક્તિઓ ઘણી વખત ગાવામાં પણ આવે છે. આ વાત સાચી છે કે પુર્વ કે પછી તેનો તે ભાગ જેને હિંદુસ્તાન કહેવામાં આવે છે તે વિચારમાં ડુબવાનું પસંદ કરતો રહ્યો છે અને ખાસ કરીને તે વાતો પર વિચાર કરવાનો તેને શોખ રહ્યો છે જેને થોડાક એવા લોકો જે પોતાને અમન પસંદ કહેશે, બેઢબ અને બેમતલબ સમજશે. તેને હંમેશા વિચાર અને વિચાર કરનારની (શ્રેષ્ઠ મગજવાળાઓની) કદર કરી છે અને તલવાર ચલાવનાર અને પૈસાવાળાને હંમેશા તેનાથી ઉંચા સમજવાની મનાઈ કરી દીધી છે. પોતાની પસ્તીના દિવસોમાં પણ વિચારનો તરફદાર રહ્યો છે અને તેનાથી તેને થોડીક હાશ મળી છે. પણ આ વાત સાચી નથી કે હિંદુસ્તાને ક્યારેય પણ ધીરજની સાથે તોફાનની આગળ માથુ નમાવી દિધું હોય કે પછી વિદેશી ફૌજના માથા પરથી પસાર થવામાં લાપરવાહ રહ્યાં હોય. તેને હંમેશા તેનો સામનો કર્યો છે (ક્યારેક સફળતાની સાથે અને ક્યારેક અસફળતાની સાથે) અને જ્યારે તે અસફળ પણ રહ્યો હોય તો તેને પોતાની સફળતાને યાદ રાખી છે અને બીજા પ્રયત્ન માટે પોતાને તૈયાર કરતો રહ્યો છે. તેને બે રીતો અજમાવી છે – એક તો એ કે તે લડ્યો છે અને તેને હુમલાખોરોને મારીને ભગાડી દિધા છે, બીજી એ કે જેને તે ભગાડી નથી શક્યો તેમને તેણે પોતાની અંદર સમાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. તેને સિકંદરની સેનાનો જોરદાર કામયાબી દ્વારા સામનો કર્યો અને તેની મોત બાદ ઉત્તરમાંથી તે સેનાને પણ મારીને ભગાડી દિધા […]


ઈઝહાર એ મુહબ્બત… – જીગ્નેશ અધ્યારૂ

વિચારૂં છું કે તને કહી જ દઊં કે મારી ઊદાસ રાતોનું કારણ તું જ છે… જે વિચારોમાં પોતાને એકલો જોતો હતો એમાં પોતાની છબી દેખાડવા વાળી તું જ છે મારા મન ને મારી એકલતામાં જે મોજ હતી એને તોડવા વાળી પણ તું જ છે અરીસામાં આમ વારે વારે ન જોતો હતો કોઈ મને જુએ છે એ ભાન કરાવવાવાળી તું જ છે હું શરમાળ છું અને એ સ્વાભાવિક ખાસીયત છે એટલું સમજીલો કે હું કાંઈ પણ નહીં કહી શકું પણ મુહબ્બતનો જો ઈઝહાર સમજીલો આંખો થી તો દરેક શ્વાસમાં શામેલ મેળવશો મને…  – જીગ્નેશ અધ્યારૂ


એડોલ્ફ હિટલરની આત્મકથા – મેન કેફ 1

અડચણોને વટાવવાનો દ્રઢ નિશ્વય મેં કરી લીધો હતો. એ દરમિયાન મારા મગજમાં મારા પિતાની છબી સતત દેખાતી રહી. તેઓ એક ગ્રામીણ મોચીના પુત્ર હતા, તેમના પ્રયત્નોએ તેમને શાસકિય અધિકારીના હોદ્દા સુધી તેમને પહોંચાડી દિધા હતા. હું તો સારી સ્થિતિમાં હતો અને સંઘર્ષમાં સફળ થવાની શક્યતા વધારે હતી. તે સમયે મારા જીવનમાં મારી સ્થિતિ ઘણી અપ્રિય લાગી. પરંતુ આજે મને તેમાં નિયતિનું વિદ્રતાપૂર્ણ કાર્ય નજરે આવી રહ્યું હતું. ભાગ્યની દેવીએ મને જકડી લીધો અને ઘણી વાર મને કચડી નાખવાની ધમકી આપી. પરંતુ જેમ જેમ અડચણો વધવા લાગી. મારો વિશ્વાસ મજબુત થતો ગયો અને અંતે જીત દ્રઢ વિશ્વાસની થઈ. હું જીવનના એ સમયનો આભારી છું, કારણ કે તેણે મને મજબુત બનાવી દિધો હતો, જેટલો મજબુત હું આજે છું. હું વધુ તો એટલા માટે આભારી છું કે આ પ્રકારે મેં એક આરામદાયક જીવનના ખાલીપણાથી મારી જાતને બચાવી લીધી અને એક માના લાડલા દિકરાને માથી છિનવીને મુશ્કેલીઓને હવાલે કરી દેવાયો. જાણે કોઈ બાળક એક માથી છિનવીને બીજી માને હવાલે કરવામાં આવ્યો હોય. જો કે તે સમય મેં મારી નિયતિને વધુ મુશ્કેલ માનીને તેના વિરૂદ્ધ વિદ્રોહ કરી નાંખ્યો હતો. પરંતુ હું એ વાતનો આભારી છું કે મને દુઃખ અને ગરીબીની દુનિયામાં ફેંકી દેવાયો. અને આ રીતે હું એ લોકોને જાણી શક્યો જેમની સાથે મારે આગળ લડવાનું હતું. એ વખતે બે ખતરાઓ પ્રત્યે મારી આંખો ખુલી ગઈ. અત્યાર સુધી હું તેમના નામ પણ બરાબર જાણતો નહોતો અને એ વાતનો જરા પણ આભાસ નહોતો કે જર્મન લોકોના અસ્તિત્વને જોતા તે બંને કેટલા ભયાનક છે. તે બે ખતરા હતા માર્ક્સવાદ અને યહુદીવાદ. ઘણા લોકો માટે વિએનાનું નામ ઉલ્લાસ […]


બાળકોને પૂછો પ્રેમનો મતલબ… 1

પ્રોફેશનલ લોકો ના એક ગ્રૂપ વડે ૪ થી ૮ વર્ષના બાળકોને પૂછવામાં આવ્યું કે તમારા મતે “પ્રેમ શું છે? “ તેમના જવાબો ખરેખર અજબ હતા, પણ મારા મતે કોઈ Mature Adult કરતા પણ વધારે mature હતા. વાંચો એવાજ કેટલાક વિચારો…  મારી દાદી ને આર્થરાઈટીસ છે, તે તેના પગના નખ જાતે રંગી શક્તી નથી, તેથી મારા દાદા તેને મદદ કરે છે, જો કે મારા દાદાને પણ આર્થરાઈટીસ છે…. આને કહેવાય પ્રેમ… છાયા (૮ વર્ષ)  જો તમે કોઈને પ્રેમ કરતા હોવ તો તે તમારા નામ ને ગમે તેમ સુધારી વધારીને બોલે, તમને કોઈ વાંધો નહીં હોય કારણ કે તમે જાણો છો કે તેમના મોંઢા માં તમારૂ નામ સુરક્ષિત છે. (ખ્યાતિ ૭ વર્ષ) જ્યારે તમે બહાર વેફર ખાતા હોવ અને કોઈ તમારી વેફર ખાય અને પાછું તમને તેના માં થી વેફર ના આપે (વૈભવ ૫ વર્ષ) તમે થાકી ગયા હોવ ત્યારે તમે જેને જોઈને સ્માઈલ કરી પડો તે છે તમારો પ્રેમ….(વિરલ ૬ વર્ષ) મારી મમ્મી જ્યારે મારા પપ્પા માટે કોફી બનાવે છે ત્યારે તે પહેલા ચાખે છે અને પછી કપ પપ્પાને આપે છે…..તે મને કહે છે કે કોફી બરાબર છે કે નહીં તે ચેક કરે છે….પણ મને ખબર છે એને કહેવાય પ્રેમ  ….ગંગાએ પણ KYUN KI માં એમ જ કર્યુ હતુ….(માયા ૪ વર્ષ) મારા મતે જો તમારે પ્રેમ કરવો હોય તો તેવા મિત્ર થી શરુઆત કરો જે તમને જરાય ના ગમતો હોય….(વૈભવ ૮ વર્ષ) જ્યારે તમે કોઈને કહો કે તેનું શર્ટ સરસ છે અને તે શર્ટ પહેર્યા જ કરે ….એ પ્રેમ છે…(ત્રિશલા ૬ વર્ષ) મારી સ્કૂલના પર્ફોર્મન્સ માં જ્યારે હું સ્ટેજ પર ગીત […]


બે સમાંતર રેખાઓ – જીગ્નેશ અધ્યારૂ

બે સમાંતર રેખાઓની જેમ, મારો તારા માટેનો પ્રેમ… અને તારો મારા માટે…બસ ચાલ્યો જ જાય છે નદીના બે કીનારાની જેમ, આપણે મળી શકવાના નથી અને એની ધારાની જેમ, પ્રેમ બસ વહ્યે જ જાય છે સહરાના રણ માં હમસફર, તારી જ પ્યાસ છે મને પણ ઝાંઝવા, તને જોઈને, ચાહ બસ વધ્યેજ જાય છે અંતરના ઊંડાણોમાં બીજુ કોઈ નથી પણ તું જ છે. તું જ મને સમજાવ આ પ્રેમ નથી તો શું છે? મનમાં, હ્રદયમાં, આંખોમાં ને શ્વાસોમાં જાણે અજાણે તું બસ વસ્યે જ જાય છે. અંતિમ ઈચ્છાઓનો ભાર હવે, ખાલી હ્રદય નહીં સહી શકે સાથ જો તારો મળી જાય તો જીવન, જીવ્યા જેવું થાય છે.  – જીગ્નેશ અધ્યારૂ


ખુશ રહો… 5

જીંદગી છે બહુ નાની તો પળ પળ માં ખુશ રહો… ઓફીસમાં ખુશ રહો, ઘર માં ખુશ રહો… આજે પનીરની સબ્જી નથી તો દાલ ફ્રાય માં ખુશ રહો… રોટી છે થોડી કાચી તો પાપડમાં ખુશ રહો… આજે દોસ્તો નો સાથ નથી તો ટી.વી. માં ખુશ રહો… કોઈ પ્યારુ નથી પાસે તો ફોન કરીને ખુશ રહો… આજે કોઈ નારાઝ છે તો તેના આ અંદાઝમાં ખુશ રહો… જેને જોઈ નથી શક્તા એના અવાજ માં ખુશ રહો… જેને મેળવી નથી શક્યા એની યાદમાં ખુશ રહો કોઈને છે ફરીયાદ, એની ફરીયાદમાં ખુશ રહો… ગઈકાલ તો જતી રહી, આજ ને કાલ માં ખુશ રહો ઊપરવાળો જે હાલમાં રાખે એ હાલમાં ખુશ રહો… સાથે જે છે એના સાથ માં ખુશ રહો, હાથ માં જેનો હાથ છે એના હાથ માં ખુશ રહો ભલે ઘણા હમસફર રસ્તે છોડી ગયા પણ તમારા પોતાના સંગાથ માં ખુશ રહો…


એક અધૂરી પ્રેમ કથા… 13

એક આંધળી છોકરી હતી. તેને પોતાના આંધળા હોવાના લીધે પોતાનાથી નફરત હતી. બધાથી નફરત હતી, પણ એક છોકરો તેને પ્રેમ કરતો હતો, તે એ છોકરાને પ્રેમ કરતી હતી. તે ધણી વાર પેલા છોકરા ને પૂછતી કે જો હું જોતી હોત તો પણ તું મને આટલો જ પ્રેમ કરત? અને એ છોકરો તેનો હાથ પકડી લેતો, કાંઇ ના કહેતો… તે એ છોકરા ને કહેતી કે જો મારે આંખો હોત તો હું તારી સાથે લગ્ન કરત… અને પછી અચાનક કોઇએ તેને આંખો દાન કરી, હવે તે બધુ જોઇ શક્તી હતી… તેણે પોતાના પ્રેમીને જોયો, તે પણ આંધળો હતો. તેણે પૂછ્યું, “હવે તો તું જોઇ શકે છે….હવે તું મારી સાથે લગ્ન કરીશ? ” પેલીએ ના પાડી અને કહ્યું, “આંધળા સાથે લગ્ન કરી ને મારે જીંદગી બગાડવી નથી…” હતાશ થઇ ને પેલો જતો રહ્યો અને જતા જતા કહેતો ગયો, “પ્રિયે, મારી આંખો નું ધ્યાન રાખજે…..” (  jayan172 ના નેટલૉગ બ્લૉગ નો ગુજરાતી અનુવાદ)